Nieuws

Roeland Dudal (AWB): 'We moeten ruimte maken én ruimte delen'

2 mei 2018

In onze rubriek 'Ik vraag het aan' stelt Ken De Cooman (BC Architects & Studies) deze vraag aan Roeland Dudal (AWB): "Ondanks de veelheid aan initiatieven om duurzame en innovatieve praktijken op te zetten, lijken de ambitieuze doelen van bv. het klimaatakkoord van Parijs of de Sustainable Development Goals van de VN steeds het petje van deze initiatieven te boven te gaan. Voor het curator statement van de IABR 2018+2020 praten de curatoren (onder wie Joachim Declerck van AWB) over The Missing Link tussen de veelheid aan initiatieven en de verwezenlijking van de ambitieuze doelen. AWB werkt al jarenlang aan beleidsrelevante concepten, de organisatie van workshops met verschillende stakeholders, enzovoort. Wat zijn concreet de muren waartegen jullie botsen, en waar liggen de open pistes om de Missing Link te vinden?"

Bron: Twitter

Roeland Dudal (Architecture Workroom Brussels): "Voor een zelfverklaarde denk-en-doe-tank zoals Architecture Workroom raakt de vraag die je stelt het hart van onze zoektocht als praktijk. Met steeds meer mensen geraken we het eens over de grote uitdagingen die ons boven het hoofd hangen en de ontoereikendheid van de huidige oplossingen – de business as usual. We kunnen ook steeds beter formuleren wat er moet veranderen in de toekomst. Er is zelfs een schijnbare consensus over de langetermijnobjectieven (betonstop, klimaatakkoord …)."

 

"Om de doelstellingen te halen, moeten we eerst en vooral ons gedrag veranderen. Want onze manier van leven gaat ten koste van onze planeet. We wonen ons huis, de aarde, uit. We moeten dus ruimte maken én ruimte delen. Maar hoe doen we dat precies? We weten dat het moet, maar waarom gaat het zo moeizaam? Hoe doorbreken we de huidige patstelling? Dit zijn vragen die iedereen aangaan, en het zijn bij uitstek ook ontwerpvragen."

 

"Of het nu de transitie is naar hernieuwbare energie, gezonde landbouw, de vermaatschappelijking van de zorg, ruimte voor biodiversiteit en water, gedeelde mobiliteit of circulaire economie; elk van deze ambities heeft een impact op onze leefomgeving. We weten dat er van alles moet veranderen en velen werken ook actief aan die verandering, maar de weg is nog lang. Hoe geraken we waar we willen geraken? En hoe kunnen we een toekomst verbeelden die bestaat uit kwaliteit in plaats van uit verlies?"

 

"Een voorbeeld. We willen allen gezonde lucht in de steden waar onze kinderen en kleinkinderen opgroeien. Dit vereist een radicale omslag van onze mobiliteit. De technologische ontwikkeling is er alvast klaar voor: we kunnen zelfrijdende en propere wagens maken en digitale platformen maken het autodelen en een vlotte verkeersafwikkeling evident. Maar we achten het quasi onmogelijk om de individuele vrijheid van het individueel autobezit en het recht op een gratis parkeerplaats voor de deur te beperken. We vergeten echter dat net daar, in de straat in onze wijk, de grootste kwaliteitswinsten te boeken zijn, met toegankelijke en kindvriendelijke publieke ruimte als gevolg van een totale omslag van het mobiliteitssysteem naar gedeelde mobiliteit."

 

"Technologische ontwikkelingen slaan ons om de oren met optimisme over oplossingen voor een duurzame toekomst, maar het debat over welke soort stad en leefomgeving wij willen en de discussie over de concrete gedragsverandering die nodig is om er te geraken, schieten er bij in."

 

"Nochtans is de ontwerppraktijk er klaar voor. Vele ontwerpers richten zich in hun praktijk op meer duurzame oplossingen, van compacter en energiezuinig bouwen, hergebruik van materialen, cocreatietrajecten met burgers, integratie van groenoplossingen, stadslandbouw of zorgzame publieke ruimte tot een ruimtelijke planning op maat van de stromen in de stad. Maar we denken nog te vaak in niches, hokjes, specialisaties. Als we dit doorbreken en de krachten bundelen, kan de kritische massa bewijslast ontstaan die een systeemverandering in werking zet. Op alle schaalniveaus en op vele plaatsen tegelijk, met een rol voor iedereen tegelijk. Het lijkt hybris, maar er is wellicht geen andere weg. De omwentelingen zijn te drastisch om eenvoudig te zijn."

 

"De culturele manifestatie die we samen met de IABR opzetten, uiteraard in Rotterdam maar vanaf dit jaar ook tweejaarlijks in Brussel, wil meer zijn dan een festival van good practices en de hoogmis van het inhoudelijk debat. Het is ook een wake-up call voor alle betrokkenen, niet in het minst de architecten, om de praktijk te herijken en mee te bouwen aan meer solidaire, klimaatvriendelijke, inclusieve en productieve omgevingen. Een oproep om aan de slag te gaan, en de concrete kwaliteiten vandaag te tonen en te testen, als een verbeelding van wat de stad van morgen brengen kan."

 

"Wellicht beantwoord ik hiermee jouw vraag niet ten volle - daarvoor ontbreekt het me aan ervaring in de dagdagelijkse architectuur- en bouwpraktijk - dus ik kaats de bal graag door en ik hoop op een inspirerende kettingreactie."