Nieuws

Zit er rock-’n-roll in je stage?

Staf Bellens, journalist CD Media Productions • 27 april 2017

Je stage doen in het schoonste gebouw van Antwerpen, wie droomt daar niet van? Voor Caroline Van Doren, in 2011 afgestudeerd als ingenieur-architect aan de KU Leuven, is het dagelijkse realiteit. Zij rondt haar laatste stagemaanden af bij Verdickt & Verdickt ARCHITECTEN die hun bureau hebben in de Comptoir Sucrier. De transformatie van die suikernatie tot een woon- en werkplek werd door een vakjury bekroond met de prijs voor ‘Het Schoonste Gebouw - Monumenten en welstandsprijs stad Antwerpen 2015’. Op de vredige binnenkoer van het complex in Antwerpen-Noord nestelen wij ons met Caroline en stagemeester Nico Verdickt aan een Gargantua tafel voor een boeiend stageverhaal.

Aandachtige lezers zullen het zich afvragen: afgestudeerd in 2011, en pas eind 2016 de stage beëindigen? Welk verhaal gaat daarachter schuil? Geen alledaagse story, blijkt uit het relaas van Caroline. “Tijdens mijn studies verrichtte ik vakantiewerk in het architectenbureau Erfgoed & Visie in Malle, dat gespecialiseerd was in restauraties. Zo kreeg ik de smaak voor die thematiek te pakken. Omdat in mijn opleiding de praktijk van het bouwen naar mijn aanvoelen te weinig aan bod kwam, besloot ik een gespecialiseerde stage te lopen bij een aannemer. Via tips van het al vermelde architectenbureau stelde ik een shortlist op en zo belandde ik bij Verstraete | Vanhecke in Wilrijk, een algemeen aannemer die kan bogen op een mooie referentielijst met renovaties en restauraties. Toevallig waren zij op zoek naar een assistent-werfcoördinator, zodat de deal vlot werd beklonken.”

 

Caroline toog als zelfstandige aan de slag, vermits zij na zes maanden toch de overstap naar een architectenbureau zou maken. Maar het liep anders. “De samenwerking viel meteen in de goede plooi en ik kreeg de opportuniteit om twee projecten voor het bouwbedrijf op te volgen. Daar zeg je natuurlijk niet neen tegen, maar het had wel tot gevolg dat ik daar in totaal 2,5 jaar bleef werken. Mijn taak vereiste de nodige zelfredzaamheid. Ik had weliswaar een supervisor, maar die zakte slechts een keer per week af naar de werf. Telefonisch kon ik hem altijd wel bereiken, maar in de praktijk was ik dus voor alles het aanspreekpunt. Ik moest mijn eigen boontjes doppen en mijn werk organiseren. De ideale leerschool om in een mum van tijd vertrouwd te geraken met detailleringen, planning, verrekeningen en zelfs lastenboeken en meetstaten. Want hoewel bestekken een essentieel onderdeel vormen voor de uitvoering van een project, komen die in de opleiding slechts beperkt aan bod. Ook administratief kreeg ik op die werven een spoedcursus, vermits het om twee publieke opdrachten ging. Daardoor hadden technische fiches en andere documenten al snel nog weinig geheimen voor mij.”

 

Van aannemer naar architect

 

Nadat het tweede project was opgeleverd, besloot Caroline dat het tijd was om haar stage weer op te pikken. “Als ik toen de knoop niet had doorgehakt, was ik nu waarschijnlijk nog actief bij die aannemer. Mijn interesse was nog altijd even groot en de ervaringen waren positief. In beide dossiers kon ik terugvallen op een voortreffelijk team, waarin architect, aannemer en opdrachtgever hetzelfde doel voor ogen hadden: een goed eindresultaat. Maar ik wou ook mijn stage beëindigen. Toen mijn beslissing om te vertrekken vaststond, heb ik spontaan gesolliciteerd bij Verdickt & Verdickt ARCHITECTEN. Dat bureau stond al langer op mijn radar, en ik had de Comptoir Sucrerie ook al eens bezocht tijdens de Vlaamse Renovatiedag. Hun visie op de herbestemming van bestaande infrastructuur en op duurzaamheid sprak mij aan en ligt in het verlengde van mijn belangstelling voor renovatie en restauratie. Verder wou ik sowieso bij een kleiner bureau aan de slag, omdat je daar persoonlijk contact hebt met iedereen en je de volledige scope van een project kunt invullen.”

 

Sinds de oprichting in 1998 is het bureau met Caroline aan zijn tiende stagiair toe. Vooral de laatste tien jaar telt het team, dat afhankelijk van de workload schommelt tussen vijf en tien medewerkers, steevast een stagiair. Daar zijn meerdere redenen voor, betoogt Nico Verdickt. “Je investeert tijd en energie in een stagiair vanuit de hoop dat hij of zij blijft en je investering rendeert. Op bepaalde ogenblikken, bijvoorbeeld voor ontwerpwedstrijden, is een stagiair zoals al gezegd een goedkope werkkracht die voor de nodige versterking kan zorgen, hoewel daar zeker de nadruk niet mag op liggen tijdens de stage. Verder zijn stagiairs fris opgeleid, waardoor ze het bureau kunnen verrijken met een nieuwe kijk op ontwerpen en presenteren.”

 

Leren van de bouwpromotor

 

Maar het stagemeesterschap heeft ook zijn schaduwzijde, voegt Nico Verdickt er meteen aan toe. “Onze ervaring wijst uit dat beginnende stagiairs een apert gebrek hebben aan bouwtechnische kennis en weinig of niets weten van het aanbesteden van projecten en de opvolging van de werven. Het kost ons aardig wat tijd om ze van al die zaken te laten proeven, laat staan hen in amper twee jaar al die kennis bij te brengen en ze om te scholen tot een volwaardige architect. Dat laatste is geen makkelijke opgave opgave.”

 

De spontane sollicitatie van Caroline werd positief onthaald, vervolgt Nico. “Haar verlengde stage bij een aannemer intrigeerde ons. Zelf heb ik een onorthodoxe stage achter de rug die enkele raakpunten vertoont met haar keuze. Ik werd als beloftevolle jonge stagiair opgepikt door het in die periode grootste architectenbureau van Antwerpen. Al na enkele weken had ik door dat ik daar uitsluitend als ontwerper zou worden ingezet. Na drie maanden heb ik mijn biezen gepakt. Officieel heb ik daarna een drietal stagemeesters gehad, maar in werkelijkheid heb ik een helm, handschoenen en veiligheidsschoenen gekocht en ben ik aan de slag gegaan voor een promotor. Anderhalf jaar heb ik zo op een werf doorgebracht voor de bouw van een groot hotel, waar ik honderd keer meer over de bouwpraktijk heb opgestoken dan mogelijk zou zijn geweest bij om het even welke stagemeester.”

 

Af en toe even laten spartelen

 

Hoe groot was de overstap van de aannemer naar het architectenbureau? Caroline Van Doren: “Dat je in een architectenbureau niet vanaf dag een naar de werf kunt of besprekingen met de bouwheer mag bijwonen, is evident, maar het baarde mij toch zorgen. De afgelopen 2,5 jaar had ik doorgebracht op een werf of onderweg van de ene naar de andere bouwplaats. Ik zag dan ook op tegen het feit dat ik mij de eerste maanden op het architectenbureau vooral moest buigen over de voorbereiding van de werf, in plaats van op die werf de hand aan de ploeg te slaan en zaken op te lossen. Gelukkig bleken die muizenissen onterecht. Onder supervisie van Nico’s broer en partner Carl kreeg ik meteen een verbouwing van een winkel op mijn bord. Ontwerp, bouwaanvraag, uitvoeringsplannen en details, uitvoering: alle aspecten kwamen aan bod. Intussen ben ik aan een volgend project bezig, opnieuw voor het complete plaatje.”

 

Schrikt de zware verantwoordelijkheid die met dergelijke dossiers gepaard gaat, haar niet af? Ze haalt de schouders op: “Dat hoort er nu eenmaal bij, zeker.” Nico Verdickt relativeert: “Wij besteden intern veel tijd aan het uitvoeringsdossier en de werfopvolging. Er loopt ook altijd een ervaren iemand naast een stagiair. Wat niet wil zeggen dat we ze constant bij het handje vasthouden. Als je ze steevast attent maakt op alle mogelijke fouten, leren ze het niet. Zeker op de werf laten we ze dus wel eens spartelen. Ze moeten beseffen dat werfbezoeken gelijkstaan aan werken, niet aan een bureau-uitstap. Af en toe loopt de spanning wel eens op: heb je dat niet gezien en indien wel, waarom heb je dan niet meteen ingegrepen? Op die manier tracht ik hun waarnemingsvermogen aan te scherpen.”

Permanente scholing

Nico Verdickt: “Haar vlotte pen komt ons momenteel goed van pas, want we zijn bezig met een compleet nieuwe website, waarvoor Caroline samen met Carl de inhoudelijke en grafische aanpak en de teksten op zich neemt. Wat de typische droom van het eigen bureau betreft: tot twee jaar geleden gaf ik in de opleiding architectuur in Antwerpen een vak bureau- en projectmanagement. Ik liet studenten in kleine groepen een eigen bureau opzetten, een missie en visie formuleren, een financieel plan opstellen, een marketingaanpak en een plan om opdrachten te werven uitwerken en noem maar op. De interesse was groot, maar ik trachtte en tracht jonge architecten aan te sporen om de oprichting van een bureau als een teamproject te benaderen. Vandaag moet je immers niet alleen kunnen ontwerpen, maar ook een jurist en boekhouder zijn, kaas hebben gegeten van communicatie en PR en noem maar op. Alleen kan je al die talenten onmogelijk nog incorporeren. Complementariteit is noodzakelijk in een architectenbureau. Bij ons concentreer ik mij vooral op de uitvoeringsproblematiek en managementtaken, terwijl mijn  broer Carl zich toelegt op het ontwerp en de bouwaanvraag. Om dat mogelijk te maken, heb ik een hele resem extra opleidingen gevolgd, van bouwmanagement over de organisatie van een architectenbureau tot vastgoedrekenen. Via een kantoorlidmaatschap van NAV prikkelen wij ook onze mensen, stagiairs inbegrepen, om zich te blijven bijscholen.”

Pas afgestudeerd als architect en vragen over je stage?

 

Tijdens de Kick Off Days for Architects brengen tal van specialisten je op de hoogte van je rechten, plichten en mogelijkheden als stagiair-architect. Een informatieboost om krachtig van start te gaan!

 

Je kan kiezen tussen 3 data/locaties:

Di 12 sep 2017 - GENT

Do 14 sep 2017 - HASSELT

Woe 20 sep 2017 - MECHELEN

 

Meer info: www.kickoffdaysforarchitects.be