belangenbehartiging
Architecten verdienen beter
20 december 2023
Het probleem met de stagelonen
Ondanks hun masterdiploma en een opleiding die minstens vijf jaar in beslag neemt, moeten veel stagiair-architecten tijdens de eerste zes maanden van hun twee jaar durende stage tevreden zijn met een bruto uurloon tussen 13,92 en 22,32 euro. Het minimumloon werd in 2008 vastgelegd door de Orde van Architecten en wordt strikt toegepast sinds 2014, maar kreeg, in tegenstelling tot ander lonen, nog nooit een welvaartsaanpassing.
Volgens NAV zijn de slecht betaalde stages het begin van een te lage verloning voor de hele sector waardoor veel architecten wegtrekken naar andere sectoren. Dit euvel wegwerken kan een enorme impact hebben op het ereloon van élke architect. Uiteraard dient hierbij rekening gehouden te worden met de draagkracht van de kantoren.
Daarom moet er dringend, binnen de schoot van de Orde, een structureel overleg georganiseerd worden tussen stagiairs en stagemeesters zodat een aanpassing van het opgelegde stageloon kan worden onderhandeld. Voor- en tegenstanders moeten met elkaar in gesprek gaan zodat de situatie verbetert. NAV ijvert hiervoor.
Maar er is nog meer
Naast de stagelonen zijn er nog oorzaken voor de slechte verloning. Zo schuift het wettelijk kader heel veel verantwoordelijkheden in de schoenen van architecten en beperkt het hun ondernemersmogelijkheden. Daarnaast is er de zwakke managementtraditie in de sector en natuurlijk is er ook de wedstrijdcultuur die architecten verplicht tot gratis werk. Dit alles vraagt om inspanningen op allerlei vlakken.
NAV zet dan ook meerdere middelen in om het tij te keren:
1. Lobbywerk voor betere regelgeving
De wet Laruelle, de verplichte biedvergoeding bij openbare opdrachten, de auteursrechten, de wet 39, … Het moge duidelijk zijn dat we op wettelijk vlak heel wat verbeteringen trachten door te duwen en het onderste uit de kan willen halen voor architecten.
2. Starters ondersteunen
In onze doelgroep ‘starten en starters’ brengen we jonge architecten samen om van elkaar te leren en voorstellen te doen voor het verbeteren van de sector.
3. Ondernemerschap bevorderen
Een vrije markt vraagt om ondernemerschap en professionalisering. In de cursus ‘Kostencalculatie en prijszetting’ geven we een alternatief voor de harde prijsconcurrentie waar veel collega’s in vastzitten. Op ons kennisnet vind je bovendien heel wat praktische tips inzake een goed verloningsbeleid. Architecten die zelf willen ondernemen moeten zowel in het onderwijs als in de stage beter voorbereid worden, bijvoorbeeld met een specialisatie in het ondernemerschap.
Video: acties van NAV
Onze directeur Steven Lannoo geeft op LinkedIn een woordje uitleg over onze actie voor meer loon naar werken.