Interview

Benjamin Denef van Maggie Program: “Wij creëren hoop bij conflicten”

Sanderijn Vanleenhove (Federatie Vrije Beroepen) • 16 juli 2019

In het dagelijkse leven is Benjamin Denef mede-zaakvoerder van DMOA Architecten in Heverlee. Maar minstens even bezield is hij bezig met Maggie Program, de humanitaire non-profit vleugel van DMOA. De Maggie ziet eruit als een tent, maar heeft alle voordelen van een duurzaam gebouw. Ze staat op 2 dagen recht en gaat 15 jaar mee. En kan dus perfect gebruikt worden in conflictgebieden als opvangplaats, ziekenhuis of school.

Foto Benjamin Denef: Studio Dann

Ik ontmoet Benjamin op het kantoor van DMOA. Een prachtig gebouw, opgetrokken in stampbeton, makkelijk bereikbaar met de wagen of openbaar vervoer. Binnenin mooie lichtrijke ruimtes, duurzame materialen en een prachtig zicht op Leuven. Via ingebouwde sensoren reageert de gevel bovendien op het wandeltempo van voorbijgangers met geluid. Uitgetest en goed bevonden. Een contrast met de werkomstandigheden in landen zoals Kameroen of Noord-Irak, waar Benjamin straks naartoe trekt. De Maggie zal er dienen als educatief centrum voor Yezedi-kinderen met een oorlogstrauma.

 

“Het verschil is inderdaad groot en confronterend. Zoals de armoede in Kameroen bijvoorbeeld. Of de corruptie bij de douane in sommige landen. Of de gruwelverhalen die we ongetwijfeld in Irak zullen horen. Maar tegelijk treft het me steeds weer om te zien hoe je ondanks oorlog, armoede of conflicten gewoon via bijvoorbeeld Whatsapp vlot kan samenwerken met lokale partners.”

 

Spoorloos in de jungle

 

“Maar het is niet altijd gemakkelijk om in dergelijke landen te werken, dat is een feit. Er kan ook gewoon zoveel mislopen. Geld dat je niet op tijd bijeen krijgt, een container die ergens vast zit, onveilige situaties… Ik kan daarvan wakker schrikken ’s nachts.”

 

“Of constant mee bezig zijn, zoals tijdens ons project in Kameroen (de Maggie is daar een internaat om zo ver wonende kinderen kans op onderwijs te geven, red.). Hoewel we de Maggies twee maanden ervoor met de container opstuurden, waren die nog steeds niet ter plaatse. Eerst stond container geblokkeerd omdat de transporteur enkele formaliteiten was vergeten te regelen. Dan was de vrachtwagen plots spoorloos in de jungle. Blijkbaar wou de chauffeur een kortere weg nemen met hellingen die de plotse regen onberijdbaar maakte. Alle communicatie was verbroken. Ik zat toen net in Griekenland met mijn gezin, maar met mijn hoofd zat ik in Kameroen. Tot onvrede van mijn reisgezellen (lacht). Ik heb echt een traan van opluchting gelaten toen de container er was.”

 

De andere Bart Peeters

 

Hoewel Benjamin en zijn team nu veel voldoening halen uit Maggie en echt overtuigd zijn van hun meerwaarde, was het zeker niet vanaf het begin de bedoeling om naast het architectenbureau met humanitaire projecten bezig te zijn. “Wel staan we altijd open voor nieuwe initiatieven. De ingebouwde xylofoon in onze gevel bijvoorbeeld, of de muurschildering buiten. Als we iets tof vinden, dan gaan we ervoor. Los van het feit of er return is voor ons kantoor of niet. Dat was met Maggie ook zo. Het was Bart Peeters (niet de zanger, wel een naamgenoot, red.) die ons triggerde om iets te doen voor de miljoenen vluchtelingen die hij via Artsen zonder Grenzen in de tentenkampen zag.”

 

“Maar het project vlotte niet. Ondanks ons innovatieve concept en een aantal awards (waaronder de Belgian Building Award, red.) konden we nergens een eerste pilootproject starten met een grote ngo. We zijn dan zelf fondsen gaan verzamelen bij tal van Belgische bedrijven en serviceclubs en via samenwerking met kleinere lokale ngo’s zijn we dan toch van start gegaan. Het sociaal engagement leeft meer en meer bij bedrijven. Opmerkelijk is dat tal van baksteenfabrikanten ons project in Irak steunen, terwijl geen enkele baksteen in de Maggie steekt.”

 

“Een piste waar we nu aan denken is om Maggie in te zetten voor commerciële projecten in België. De opbrengst vloeit dan terug naar onze humanitaire projecten. Denk maar aan een Maggie als tijdelijk klaslokaal voor een scholen met plaats tekort, of als stockageruimte voor aannemers of voor een pop-upshop… ”

 

“Maggie heeft ons kantoor zeker beïnvloed. Zo zijn we meer opgeschoven in de richting van productontwikkelaar. Overheden schakelen ons in voor advies rond duurzaam en circulair bouwen, we zitten samen met baksteenproducenten over nieuwe, meer duurzame technieken om te bouwen… Zoiets zou zonder Maggie nooit gebeurd zijn.”

Een tent met een verhaal

 

“Jammer genoeg krijgen we nog steeds moeilijk voet aan wal bij de grote ngo’s zoals de VN-Vluchtelingenorganisatie of het Rode Kruis. Ergens begrijp ik dat wel, want zij moeten miljoenen mensen tegelijk een oplossing kunnen bieden. Dus kiezen ze sneller voor de grote spelers die meteen grootschalige kwalitatieve oplossingen kunnen bieden. Waar wij wel vernieuwend zijn, is dat we contracten afsluiten met lokale aannemers. Waarmee we meteen ook voor lokale tewerkstelling zorgen.”

 

“Wij willen een echte game changer zijn in sociaal ondernemerschap. Door onze samenwerking met lokale ngo’s en bedrijven, maar zeker ook door onze innovatie. De Maggie bestaat uit duurzame, circulaire materialen en is zo ontwikkeld dat ze 15 jaar meegaat. Maar zelfs dan hoeft het niet te stoppen. Wie wil, vervangt de zeilen door bakstenen of planken en je hebt meteen een degelijk gebouw. De structuur kan namelijk eeuwig meegaan.”

 

“Wij creëren hoop bij conflicten. De Maggie is gewoon veel meer dan een tent, het is een verhaal. Een van Belgische bedrijven die sponsoren, van samenwerking met lokale ngo’s en bedrijven en van vrijwilligers binnen en buiten DMOA die wekenlang keihard werken. En de Maggie is echt een shelter. Mensen vinden er warmte, gezelligheid, onderdak, ontspanning, veiligheid en sociaal contact. Ik kan niet wachten tot ik in Irak ben om ons nieuwe project te realiseren. Als de container tenminste op tijd door de douane geraakt.”

Dit artikel verscheen eerder in ‘De vrije Beroeper’, een krant voor de UNIZO/Federatie Vrije Beroepen-leden met een vrij beroep.