ruimtelijke ordening

'Cohousers maken van de nood een deugd. Dichter bij elkaar wonen, maar toch kwalitatief'

31 januari 2020

Duurzaam, sociaal en soms ook betaalbaar: groepswonen krijgt vleugels. 'We wilden betaalbaar wonen in de stad. Het sociale aspect was belangrijk. En we wilden een zo klein mogelijke voetafdruk', aldus de bewoners van cohousing-project De Schilders (Sint-Amandsberg) in De Standaard. Een blik achter de gevels...

De Schilders in Sint-Amandsberg was een van dé eyecatchers van Mijn Thuis Op Maat 2018 - Copyright: havana

Dit is geen commune, benadrukken de bewoners van De Schilders. "Af en toe eten we samen. Of organiseren we een filmavond of een huiskamerconcert. Wie wil meedoen, komt af. Niets moet. Je kunt hier alleen zijn, maar je bent nooit alleen als er een probleem is. Dat sociale vangnet is geruststellend."

 

Cohousing grijpt terug naar het verleden, toen kinderen door de hele straat werden opgevoed. "Het stapt af van het hyperindividuele wonen dat lange tijd als het hoogste goed werd gezien", zegt Lars De Jaegher, medewerker bij het Stam, het Gentse stadsmuseum. Daar loopt sinds kort de tentoonstelling Housing Apart Together van Architectuurwijzer, waar ingezoomd wordt op achttien Vlaamse collectieve woonprojecten. "We lijken opnieuw nood te hebben aan socialere woonvormen. Die bekoren niet alleen singles en jonge gezinnen, maar ook ouderen die niet alleen in hun grote huis willen blijven."

 

Die nieuwe vormen van groepswonen bieden het hoofd aan verschillende uitdagingen: klimaat, betaalbaar wonen, mobiliteit en sociale cohesie. Cohousers plaatsen hun formule expliciet tegenover het ruimteverslindende model van privaat woningbezit. "Ze maken van de nood een deugd", zegt architect en stedenbouwkundige Peggy Totté, die de tentoonstelling in het Stam cureerde. "Het is dichter bij elkaar wonen, maar toch kwalitatief. Bewoners delen een grote tuin of dakterras, vaak in het hart van de stad of het dorp. Je moet afspraken maken, maar daar staan veel voordelen tegenover. Eigenlijk heb je meer voor hetzelfde geld: een duurzame woning, een fijne leefplek, een burengroep met wie je praktische zaken deelt en samen gewone dingen doet."

 

Aan veel projecten hangt echter een prijskaartje. Bij de Schilders was betaalbaarheid cruciaal, maar vaak wordt het exclusiever. De prijs zit in de extra’s die een groep wil, klinkt het. Met een zwemvijver, sauna, ... neemt het kostenplaatje uiteraard snel toe.

 

Het project De Schilders van Havana won vorig jaar de Belgian Building Award in de categorie New Way of Living.