Nieuws
Veiligheidscoördinatie in tijden van Covid-19 (UPDATE 09/04)
9 april 2020
We geven de mededeling hierna integraal mee:
"Het zijn hachelijke tijden ook voor de veiligheidscoördinatie op tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. Drie weken gelden werden we in een crisissituatie gedompeld. De maatregelen hebben mekaar opgevolgd. Soms is verwarring ontstaan. We maken nu een stand van zaken op.
Het Ministerieel besluit
De maatregelen ter bestrijding van de Coronavirus voor iedereen zijn terug te vinden in het Ministerieel Besluit van 23 MAART 2020. — Ministerieel besluit houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken.
De restricties
Voor de bouwsector heeft dit concreet volgende impact:
- Telethuiswerk voor het administratief personeel;
- Is het thuiswerk niet mogelijk dan moet op de werf en bouwsites de social distancing van anderhalve meter worden gerespecteerd;
- Kan de anderhalve meter niet worden gerespecteerd dan moeten deze bouwactiviteiten worden gestaakt;
- Men moet ook onverkort stellen dat niet essentiële bedrijven (zie volgend punt) die in de onmogelijkheid zijn om de social distancing en het telewerk te respecteren, moeten sluiten;
- Enkel voor de essentiële diensten, voor de bouwsector van het Paritair comité 124 zijn dit enkel dringende werkzaamheden en tussenkomsten wordt gevraagd om in de mate van het mogelijke de regel van social distancing toe te passen.
De resultaatsverbintenis
Het behoud van de social distancing van anderhalve meter is een resultaatsverbintenis die ook voor het woon-werk verkeer en alle verplaatsingen met betrekking tot de uitvoering der werkzaamheden moet worden gerespecteerd.
De Welzijnswet
Algemene regels van de Welzijnswet blijven uiteraard overeind. Zo zullen de werkgevers hun risicoanalyses en bijgevolg hun preventieplannen ten gevolge van deze nieuwe situaties moeten bijsturen.
De veiligheidscoördinatie – algemeen
In het kader van de co-activiteiten dienen de bouwdirecties de nieuwe risico’s die hun interventies op de bouwplaats voor andere bouwdirecties (met inbegrip van hun onderaannemers) kunnen veroorzaken, aan de tussenkomende partijen op deze bouwplaats mede te delen. Hiermee wordt aan een van de basisregels van de veiligheids- en gezondheidscoördinatie op een Tijdelijke of Mobiele Bouwplaats beantwoord. Eén van die tussenkomende partijen is uiteraard de veiligheids- en de gezondheidscoördinator (veiligheidscoördinator). Deze laatste zal zich vergewissen dat de tussenkomende partijen ook in tijden van Coronacrisis op een bouwplaats blijven coördineren. Tekortkomingen in deze zal de veiligheidscoördinator in zijn Coördinatiedagboek (CD) notuleren.
Melding van tekortkomingen
Het bestrijden van de verspreiding van het Coronavirus is van algemeen belang. De bouwvakker die de desbetreffende specifieke regels niet respecteert, brengt niet enkel zichzelf en zijn collega’s maar ook alle omstaanders op een bouwplaats in gevaar. Deze regels niet toepassen is bijgevolg een tekortkoming in de coördinatie en zal zo mogelijk door de veiligheidscoördinator in het CD worden vermeld en medegedeeld.
Duiding van de risico’s m.b.t. de co-activiteiten
De veiligheidscoördinator dient de Coronacrisis als een kritieke fase van het bouwproces te beschouwen. Hij of zij zal dit duiden. De situatie moet op de voet worden gevolgd en wijzigt om de haverklap. Het Veiligheids- en GezondheidsPlan (VGP) kan hier dienst voor doen maar het meest aangewezen en efficiëntste is het CD. De duiding die de veiligheidscoördinator zal mededelen kan uit niet veel meer bestaan dan een herhaling van de bijkomende specifieke veiligheidsmaatregelen regels die hiervoor werden geciteerd. De social distancing zal ook tussen éénieder der tussenkomende partijen op een bouwplaats dienen gerespecteerd te worden en zo ook tussen twee arbeiders van verschillende aannemers. Het is aan de bouwdirecties om de nodige coördinatiemaatregelen te treffen om aan deze algemene regel te beantwoorden.
Plan van aanpak van de bouwdirecties uitvoering
Sommige bouwdirecties menen te moeten stellen dat nieuwe en bijkomende coördinatiemaatregelen door de veiligheidscoördinator via een geactualiseerd VGP moeten worden uitgevaardigd. Zij stellen bovendien dat zonder deze instructies zij hun werkzaamheden niet kunnen of mogen heropstarten. Hierbij wordt vergeten dat de bouwdirecties nog steeds zelf en onderling moeten coördineren. Diezelfde bouwdirecties verwarren wat zich bij de toepassing van Art 30 van het KB Tijdelijke of Mobiele Bouwplaats in de ontwerpfase bij de selectie van de aannemers moet voltrekken. Hier wordt een plan van aanpak gevraagd waarbij de kandidaat aannemers moeten beantwoorden hoe zij aan de vereisten van wat in het VGP aan hen wordt gevraagd, zullen beantwoorden. Indien diezelfde bouwdirecties nu wachten op gebiedende instructies van de veiligheidscoördinator, die er nota bene nooit zullen komen, om hun preventieplannen en hun plan van aanpak bij te kunnen sturen, dan verzaken zij aan hun verantwoordelijkheden inzake preventie van de veiligheid en de gezondheid ten aanzien van hun eigen personeel. De onmogelijkheid om werken terug op te starten kan moeilijk of dus niet in de schoenen van de veiligheidscoördinator worden geschoven. Spijtig dat deze discussie op deze wijze ook moet worden gevoerd.
Overlegmomenten
In deze kritieke fases zal de veiligheidscoördinator zich des te meer moeten manifesteren. Niettegenstaande de veiligheidscoördinator niet zelf coördineert zal hij of zij een belangrijke rol in dit proces vervullen. Het is van essentieel belang om als veiligheidscoördinator bij de belangrijkste overlegmomenten aanwezig te zijn.
Een belangrijk overlegmoment is de heropstart na onderbreking van de werkzaamheden.
Verplaatsingen
De veiligheidscoördinator zal zijn of haar verplaatsingen naar de werf bij een politiecontrole mogelijk moeten verrechtvaardigen. Volgens onze politieke verantwoordelijken zou een verklaring op eer voldoende zijn. Om discussies te vermijden kan men zich beter met documenten zoals een voorgaand verslag, de aanstelling of de voorafgaandelijke werfmelding (het document met de QR-code) wapenen.
FAQ 7bis – bijkomende beperkingen
In haar laatste toelichtingen heeft de overheidswege bijkomende beperkingen opgelegd:
BOUW (BINNEN/BUITEN/MET OF ZONDER BEWONERS) – Algemeen
Bouwactiviteiten buitenshuis mogen plaatsvinden, mits inachtneming van de social distancing maatregelen. Dit geldt ook voor werken binnenshuis in niet-bewoonde gebouwen en woningen. Voor herstellingen binnenshuis is hoogdringendheid in het kader van veiligheid, welzijn en hygiëne een strikte vereiste (loodgieter, herstellingen).
De bedoelingen van deze bijkomende verplichtingen zijn eerbaar en te rechtvaardigen. Deze hebben echter geen rechtsgeldigheid zoals een Ministerieel Besluit. De rechtszekerheid wordt hier zelf bij geschaad. Men zal de veiligheidscoördinator onmogelijk kunnen vragen om situaties te beoordelen zonder hem ertoe aan te zetten om een eigen interpretatie aan de regelgeving zoals in het MB bepaald, te geven.
Men mag ook vrezen voor een politioneel optreden op basis van deze interpretatie van het MB. Discussies kunnen maar best vermeden worden daar het tot frustraties en ergernis leidt.
Sociale en economische steunmaatregelen
Het zal niemand onbekend zijn dat een reeks van steunmaatregelen werden uitgevaardigd. Ook veiligheidscoördinatoren zullen door de gang van zaken zich genoodzaakt zien hun toevlucht hiertoe te moten nemen. Onze fiscalisten, boekhouders, sociale secretariaten, beroeps-organisaties zoals UCM en UNIZO kunnen hierbij helpen. Wijzelf, VCCS, verwijzen naar hen daar zij dit op de voet volgen en u het best raad en daad kunnen geven, beter dan wijzelf.
We kunnen enkel maar gezond verstand aanraden en voor wat betreft het proactief beleid op bouwplaatsen, steeds een voorafgaande analyse van de situatie en het in kaart brengen van alle risico’s om deze te kunnen bestrijden, in het voordeel van alle bouwvakkers en eenieder op en rond de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen."