Energie

Uitstel voor strenger S-peil, maar snellere invoering lager E-peil voor IER

28 mei 2020

Netwerk Architecten Vlaanderen onthaalt een mogelijke aanpassing van het verstrengingspad van de energie-eisen voor woningbouw en –renovatie met gemengde gevoelens. Zo wordt voor nieuwbouw de verstrenging van het S-peil naar S28, die was voorzien voor 1 januari 2021, waarschijnlijk met een jaar uitgesteld. Bij een verstrenging zullen nieuwbouwwoningen extra zonnewering, dikkere beglazing en duurdere isolatiematerialen nodig hebben. Met een coronarecessie in het vooruitzicht kan de bouwsector zo’n kostenverhogende maatregelen, die de markt afremmen, missen als kiespijn. Als de nieuwbouweisen te duur worden, dreigen bouwheren de eisen te ontwijken door voor een boete te kiezen of een bestaande woning te kopen die ze slechts beperkt of niet renoveren. Een gemiste kans om de energieprestatie van ons woningpark te verbeteren. Bovendien bleek uit een enquête een jaar na de invoering van het S-peil vorig jaar dat de helft van de ontwerpers weliswaar geen graten ziet in het vereiste S-peil (S31) op vandaag, maar dat twee derde van de architecten problemen voorziet bij de vooropgestelde verstrenging naar S28 als die in 2021 al zou plaatsvinden. Een derde noemde dat zelfs ronduit onhaalbaar. Hoewel NAV tevreden is dat de Vlaamse overheid oor heeft naar de vraag van NAV om de invulling van het eisenkader te evalueren, stelt NAV zich daarom de vraag of één jaar uitstel voldoende zal zijn. Daarnaast betreurt NAV dat de verstrenging van het E-peil voor een Ingrijpende Energetische Renovatie plotsklaps vervroegd wordt naar 2022. In drie jaar tijd is het vereiste E-peil zo met maar liefst 30 E-peilpunten gezakt.

In 2018-2019 werd door het Vlaams Energieagentschap in overleg met de stakeholders een evaluatie van de energieprestatieregelgeving uitgevoerd. In het voorliggende ontwerpbesluit worden wijzigingen voorgesteld naar aanleiding van deze evaluatie. Zo wordt het aanscherpingspad voor het S-peil voor nieuwe residentiële gebouwen bijgestuurd. Het Vlaams Energieagentschap plant een grondige inhoudelijke analyse van het eisenniveau op basis van werkelijk ingediende dossiers zodra er voldoende beschikbaar zijn, vermoedelijk in de loop van 2020. In afwachting van deze analyse wordt voorgesteld om de aanscherping tot S28 uit te stellen tot omgevingsvergunningsaanvragen vanaf 1 januari 2022. NAV dringt zelfs aan op meer uitstel, omdat de doorlooptijd bij nieuwbouw tussen de vergunningsaanvraag en de definitieve EPB-aangifte uiterlijk vijf jaar bedraagt. In 2022 zal het S-peil pas vier jaar ingevoerd zijn en zal een evaluatie dus nog niet voldragen kunnen zijn.

 

Diepgaande analyse nodig

 

NAV ondersteunt de intentie van de Vlaamse Overheid om door middel van het S-peil enerzijds meer nadruk te leggen op het beperken van de energievraag van een woning door het realiseren van een efficiënte gebouwschil en anderzijds vormefficiënte en minder vormefficiënte gebouwtypologieën op een evenwichtige manier te gaan evalueren.


NAV erkent dat men er vandaag vlot in slaagt om met bepaalde bouwtypologieën een S31 te behalen. Uit de resultaten van de NAV-bevraging “S-peil een jaar later” dd. 30/01/2019 waaraan 457 respondenten-architecten deelnamen, blijkt echter dat het niet vanzelfsprekend is om voor elk ontwerp S31 te behalen. Naar aanleiding van dit gegeven en een aantal specifieke probleempunten met het S-peil zoals dat vandaag gereglementeerd is, uitte NAV eerder al grote bedenkingen bij een verstrenging naar S28 in 2021.


NAV hoopt nu dat in de analyse een veelheid aan aspecten aan bod komt: niet alleen technische maar ook economische haalbaarheid, aspecten zoals circulariteit, milieu-impact, sociale aspecten i.v.m. specifieke gevallen zoals éénverdiepingswoningen (zorgwoningen, rolstoelgebruikers,…), beperkingen opgelegd door ruimtelijke ordening… Ook vinden we het belangrijk dat de rekenmethodes worden bijgestuurd en er aandacht komt voor veel voorkomende struikelblokken zoals de onvoorspelbaarheid van het S-peil, de luchtdichtheid, oververhitting…

 

30 E-peilpunten in 3 jaar

 

Verder wordt voor ingrijpende energetische renovaties (IER) van residentiële gebouwen de E-peil-eis in overeenstemming gebracht met de langetermijndoelstelling 2050 van het Renovatiepact. Er wordt voorgesteld om de eis van E60 voor deze projecten in te laten gaan vanaf 2022. In drie jaar tijd is het vereiste E-peil zo met maar liefst 30 E-peilpunten gezakt. Bovendien wordt bij de start van een project niet altijd rekening gehouden met ingrijpend energetisch renoveren, maar evolueert dit uit het maken van energetische beslissingen/wijzigingen tijdens het bouwproces. In een latere fase is het niet altijd even evident om de opgelegde eisen nog te halen. NAV ondersteunt de noodzakelijke evolutie naar E60 maar stelt zich opnieuw vragen bij de snelheid waarop deze wordt ingevoerd. NAV stipt aan dat een architect een erg belangrijke rol speelt bij het begeleiden en informeren van bouwheren in dat kader.