belangenbehartiging

BTW-tarieven: meer duidelijkheid nodig

Silvia De Nolf • 16 december 2021

Sinds 1 januari 2021 is het verlaagde btw-tarief niet langer beperkt tot renovaties enerzijds en sloop en heropbouw van woningen in centrumsteden anderzijds, maar werd die voor de tweede categorie projecten voor één jaar uitgebreid tot het hele Belgische grondgebied. Na groen licht van Europa in december 2021 wordt die maatregel mogelijk nog verlengd. Tijd voor een evaluatie vond het NAV, die zijn bevindingen in een brief richtte aan minister Van Peteghem.

Architecten worden in het kader van het toepasbare btw-tarief van woningen met verschillende problemen geconfronteerd. Enerzijds is de regelgeving allesbehalve duidelijk. Niet alleen zijn er drie afzonderlijke regelingen van toepassing, maar er zijn ook vele uitzonderingen. Daardoor is het moeilijk op voorhand te bepalen of een project binnen het toepassingsgebied valt of niet. Heel wat types woningen zoals zorgwoningen, grotere woningen, uitbreidingen en gedeeltelijke afbraak en heropbouw werden in het voorbije jaar door de administratie uitgesloten van het 6% btw-tarief. Bovendien is de administratie niet geneigd om op vragen over het toepasbaar tarief in te gaan zolang er geen bouwvergunning kan voorgelegd worden. De FAQ vragen van de overheid bieden wel wat soelaas, maar zeker niet in alle gevallen. Daarom richtte het NAV een brief aan minister Van Peteghem met vier grote vragen:

  • Kan er een betere informatieverstrekking worden verleend aan burger en architect?
  • Is een nauwer overleg met de administratie mogelijk en in een vroeger stadium?
  • Kunnen ingrijpende verbouwingen met een gedeeltelijke afbraak en/of een nieuwe uitbreiding onder het toepassingsgebied vallen?
  • Kunnen zorgwoningen onder het toepassingsgebied vallen?
     

De minister kwam onze verzuchtingen gedeeltelijk tegemoet. De btw-administratie zal blijven werken aan de FAQ op hun website, zodat meer vragen beantwoord zullen worden. Daarnaast zal hij aan zijn administratie doorgeven dat ook vóór de bouwvergunning overleg mogelijk moet zijn, mits het om volledige plannen gaat. In verband met de administratieve toegeving voor de gedeeltelijke afbraak en herbouw of een nieuwe uitbreiding, meldt de minister dat de omvang van een eventuele uitbreiding van de gedeeltelijk afgebroken woning geen invloed heeft. Het lijkt er dus op dat gedeeltelijke herbouw of uitbreidingen onder het toepassingsgebied voor het verlaagd tarief kunnen vallen, mits aan de andere voorwaarden is voldaan. Voor de zorgwoningen is dit anders. De minister wil geen verdere toegevingen in die zin overwegen en is van mening dat zorgwoningen geval per geval bekeken zullen worden.

Nu de Europese Raad de lidstaten meer flexibiliteit geeft inzake de toepassing van btw-tarieven, is de weg geopend voor een verlenging van het verlaagd btw-tarief voor sloop en heropbouw op het hele Belgische grondgebied. Minister Van Peteghem is hier alvast voorstander van, al moet de begrotingsoefening die hiervoor nodig is nog afgerond worden. Het NAV hoopt dat deze verlenging er komt, om zodoende ons verouderd woningpatrimonium versneld te verduurzamen.

Maar daarnaast is het NAV er ook van overtuigd dat een grondige hertekening nodig is van de hele btw-regelgeving. De drie afzonderlijke wetten en koninklijke besluiten zouden in één duidelijke wettekst gegoten moeten worden, zodat burgers en architecten duidelijk weten welk tarief voor hun woning van toepassing is. Bovendien ziet het NAV geen reden om architecten uit te sluiten van het verlaagd tarief. Het NAV streeft dan ook naar een uitbreiding van het verlaagd btw-tarief van 6% voor alle dienstverleners in de bouw.