Interview
Je allereerste project als architect? “Spring, 100% klaar ben je nooit”
Katrien Depoorter • 5 maart 2024
Liese Nouwen
Liese, wat was de voor jou nog onbekende bouwmethode die je moest toepassen?
"Mijn eerste opdrachtgevers wilden een privéwoning in staalbouw. Aanvankelijk hadden ze een gemetste woning in gedachten, dus was mijn ontwerp vanuit die optiek gemaakt. Maar eens de offertes van verschillende aannemers binnenkwamen, veranderde het koppel van gedacht. Hoewel mijn kostenraming correct was uitgevoerd, kwam gaandeweg het idee om geld uit te sparen door met staalbouw te werken. De vader van een van de opdrachtgevers werkte namelijk bij een staalfirma en bovendien groeide het besef dat ze meer zelf konden doen bij deze bouwmethode aangezien alle voorzet- en tussenwanden in gipsplaten nog geplaatst moeten worden."
"Staalbouw toepassen in een industrieel gebouw had ik geleerd, maar voor een privéwoning gelden natuurlijk andere normen inzake isolatie, luchtdichtheid, … Ik geef toe dat ik even in paniek was, maar ik heb nooit overwogen om mijn project over te dragen aan een andere architect. Integendeel: ik zag het als een uitdaging! Hoe ik het dan aanpakte? Door mijn gezond verstand te gebruiken: ik zat samen met verschillende uitvoerders, stelde verschillende vragen over de uitvoering van waterdichting, aansluiting vloer en muurisolatie en liet hen een voorstel doen. Deze voorstellen toetste ik af aan de logica die ik wel heb geleerd in de opleiding en in het werkveld. En toen ik een koudebrug ontdekte op de werf, liet ik een EPB-verslaggever komen. Kortom: alles wat ik niet wist, vroeg ik aan experts. Eén van mijn adviezen aan starters is dus om je goed te laten omringen; je kunt nu eenmaal niet alles weten aan het begin van je loopbaan. Stel zo veel mogelijk vragen en doe dat nog voor het opstarten van de werf. Je hoeft niet alle verantwoordelijkheden alleen te dragen.”
Ook je tweede project verliep niet zonder slag of stoot.
"Dat klopt. Dat was een halfopen nieuwbouwwoning in houtskeletbouw. Zes maanden nadat ze er waren ingetrokken, gingen de opdrachtgevers uit elkaar en werd het huis verkocht. De nieuwe eigenaars ontdekten scheuren in de gipskartonplaten van het hellend dak en contacteerden mij. Ik haalde een externe stabiliteitsingenieur en de aannemer erbij en algauw werd duidelijk dat de aannemer een fout had gemaakt. Dat werd netjes opgelost, maar nog eens zes maanden later kwam er weer een probleem aan het licht: zo druppelde er water doorheen het plafond boven de voordeur. Het was een werkje om uit te zoeken waar dit water precies vandaan kwam, maar ook dit geraakte opgelost. De aannemer vroeg uiteraard geen vergoeding aangezien hij verantwoordelijk was voor de fouten, maar de ingenieur die ik had ingeschakeld wel. De nieuwe eigenaars betaalden hem zonder morren, want ze hadden door de omstandigheden met de vorige eigenaars de woning goedkoop kunnen aankopen. Ik besef dat het anders had kunnen lopen en dat ik aansprakelijk gesteld had kunnen worden."
"Welke les ik hieruit getrokken heb? Dat het geen overbodige luxe is om een externe ingenieur in te schakelen wanneer je in zee gaat met bijvoorbeeld een houtskeletbouwfirma die zelf instaat voor de berekeningen van de stabiliteit. Een dubbel check kan nooit kwaad."
"Waar het voor mij om draait, is dat ik een gezin gelukkig kan maken"
Zou je dingen anders doen met de kennis die je nu hebt?
"Uiteraard. Als ik ooit nog eens een woning in staalbouw mag ontwerpen, dan zal ik meer rekening houden met de positionering van de betonpanelen zodat de naden minder opvallen. Pas wanneer de woning er stond, zag ik in dat ik daar niet genoeg had over nagedacht. Het eindresultaat was dus niet perfect, maar dat is het eigenlijk nooit. Soms selecteren opdrachtgevers niet de gevelstenen die jij het mooist vindt of kiezen ze een lelijke keuken. En ja, als architect willen we mooie woningen ontwerpen zodat we er foto’s van kunnen maken voor ons portfolio. Als startend architect is dit echter niet zo eenvoudig door de lange doorlooptijd van projecten. En wanneer het project afgerond is, is de tuinaanleg vaak nog niet klaar waardoor foto’s maken niet zo een evidentie is. Echter gaat het daar niet om. Waar het voor mij om draait, is dat ik een gezin gelukkig kan maken en hen een thuis kan waar ze samen kunnen groeien."
"Mijn voorwaarde om er te werken als stagiair was dat het kantoor zou overschakelen naar 3D ... En dat is ook gebeurd!"
Heb je ook tips voor stagiairs?
“Durf te veranderen van stageplaats. Ik heb in drie verschillende kantoren stage gelopen. Dat was niet mijn eigen keuze: ik werd telkens ontslagen omdat er te weinig werk was. In het eerste kantoor voelde ik me niet helemaal thuis, in het tweede wel maar daar lag de nadruk op grote openbare projecten. Bovendien moest ik er in 2D ontwerpen, wat ik een enorme tijdsverspilling vind omdat 3D-tekenen zoveel sneller gaat en er minder kans op fouten toelaat. Pas in het derde kantoor ontdekte ik waar mijn hart ligt: bij eengezinswoningen. Mijn voorwaarde om er te werken was dat het hele kantoor zou overschakelen naar 3D en dat is ook gebeurd. Zo zie je maar dat ook stagiairs iets in de pap te brokken kunnen hebben (lacht). Pas in het derde kantoor deed ik echt voldoende praktijkervaring op en mocht ik regelmatig mee naar de werf. Zodoende voelde ik me op het einde van mijn stage klaar voor een eerste eigen project. Weet je, op een bepaald moment moet je gewoon springen; 100% voorbereid ben je volgens mij nooit.”