Nieuws
'De betonstop kan zichzelf betalen'
22 september 2017
Zodra ze opgestart is, zal de betonstop zichzelf betalen, aldus Steenwegen. "Open ruimte beschermt tegen overstromingen en biedt plaats aan landbouw, bewoners, planten en dieren. Een mooi landschap trekt meer toeristen, wat tot meer inkomsten leidt. De besparingen op wegenbouw, openbaar vervoer en nutsvoorzieningen zullen enorm zijn. Maar om de betonstop van start te laten gaan, moet er een systeem komen om het in gang te zetten. Dat minister Schauvliege de discussie daarover opstart, is goed. Ze komt net op tijd.”
Planschade vs. planbaten
“Hoe kunnen we de betonstop opstarten? Eerst en vooral moet de kloof tussen planschade en planbaten worden gedicht. Dat komt hierop neer. Planschade, het waardeverlies dat een grondeigenaar oploopt als de bestemming verandert, wordt nu door de overheid opgehoest. Daartegenover staan planbaten. Bijvoorbeeld: landbouwgronden die in bouwgrond worden omgezet, leveren de eigenaars een flinke stuiver op. Ofwel door verkoop, ofwel omdat ze er zelf op kunnen bouwen. In elk geval stijgt de grondwaarde op magische wijze. Maar planbaten vloeien op dit moment veel te weinig terug naar de overheid. Het systeem bestaat al, maar de percentages liggen véél te laag, in schijven van één tot maximum dertig procent. In het nieuwe plan spreekt de minister van vijftig procent. Maar om de kloof echt te dichten, moeten die percentages nog hoger.”
Handel in bouwrechten
Nog een element is de handel in bouwrechten, zoals ook experts als Erik Grietens van Bond Beter Leefmilieu, Bouwmeester Leo Van Broeck of Ringland-bezieler Peter Vermeulen voorstellen. “Daarbij worden de grond en het recht erop te bouwen van elkaar losgekoppeld. Iemand met bouwgrond in geschrapt woongebied kan bouwrechten verkopen aan iemand in een gebied waar voor verdichting is gekozen. Die laatste kan dan meer wooneenheden bouwen op eenzelfde stuk grond, door een extra verdieping op een flatgebouw te zetten of door een villa te vervangen door een meergezinswoning. Zo zal de grond ook veel meer opbrengen.”