Bouwmisdrijf
Na het verkrijgen van de vergunning en het verstrijken van de beroepsperiode zijn er slechts twee opties:
- De werken uitvoeren zoals goedgekeurd.
- De werken niet uitvoeren (er is immers geen uitvoeringsverplichting).
Een afwijkende uitvoering zonder aangepaste vergunning is een bouwmisdrijf: een strafbaar feit. Als architect ontsnap je hier niet zomaar aan, want je moet toezien op een conforme uitvoering.
De werken voortzetten zonder conforme vergunning brengt dus een groot risico met zich mee, en het is raadzaam hier niet lichtzinnig mee om te gaan.
Juridische gevolgen voor de architect
- Burgerrecht
Je kunt je deels exonereren tegenover je opdrachtgever, mits deze schriftelijk verklaart de verantwoordelijkheid op zich te nemen. Dit biedt echter geen bescherming tegen derden, zoals toekomstige eigenaars, die je alsnog buitencontractueel kunnen aanspreken. - Strafrecht
Exoneratie is niet mogelijk. - Verzekering
Je loopt het risico dat de verzekering geen dekking verleent wegens bewuste medewerking aan een bouwovertreding. De verzekeraar vermoedt in die context dat je als architect weet of moet weten of een gebouw al dan niet conform de plannen werd uitgevoerd.
Om maar te zeggen: als je opdrachtgever de werken wil voortzetten in strijd met de vergunning, mag je hier niet aan meewerken.
Nieuwe vergunning bekomen
Met de huidige vergunning wil je niet verder. Welke mogelijkheden heb je?
- Een nieuwe omgevingsvergunning aanvragen
De initiële beroepsperiode is verstreken. Ben je van mening dat de gemeente verkeerd geoordeeld heeft? En denk je dat er een kans op slagen is in een beroepsprocedure? Dan kun je een nieuwe gelijkaardige omgevingsvergunning aanvragen bij de gemeente. De gemeente zal waarschijnlijk hetzelfde besluit nemen, maar dan kun je er tijdig in beroep tegen gaan bij de provincie. Let op: de provincie beoordeelt de aanvraag in zijn geheel opnieuw. - Een bijstelling van de gestelde voorwaarden aanvragen bij de gemeente
Gezien hun eerdere besluit is de kans groot dat dit wordt geweigerd, maar in dat geval kun je specifiek tegen de gestelde voorwaarden in beroep gaan bij de provincie. Ze beoordelen dan niet de gehele aanvraag.
Meer uitleg over beroepsprocedures vind je in ons artikel: Beroepsprocedures bij vergunningen: wat is jouw rol als architect?
Wat als je opdrachtgever toch verder bouwt zonder correcte vergunning?
Het is ondertussen duidelijk dat dit absoluut geen goed idee is. Als de opdrachtgever toch hardnekkig voortdoet, neem dan de volgende stappen.
- Stel de opdrachtgever officieel in gebreke en wijs op zowel zijn als jouw verantwoordelijkheid.
- Indien de situatie niet rechtgezet wordt, beëindig dan je opdracht.
- Informeer de Orde van Architecten en de stad/gemeente over de beëindiging van je opdracht wegens een bouwovertreding. Zo toon je aan dat je geen medewerking verleent aan de overtreding.
- Meld de situatie tijdig bij je verzekeraar en vraag om bijkomend advies.
Hoe je concreet te werk gaat? Dat lees je hier: Architectenovereenkomst met mijn opdrachtgever beëindigen: hoe aanpakken?
Bovenstaand artikel bevat ook de nodige modeldocumenten die je hiervoor kunt gebruiken, zoals een ingebrekestelling.