Medewerker met eigen vennootschap
Zelfstandige medewerkers kunnen inderdaad hun beroep uitoefenen via een eigen vennootschap. Er zijn in dat geval twee opties:
- Via een gewone vennootschap, die dus niet ingeschreven staat op de tabel van de Orde van Architecten. In dat geval oefent niet de vennootschap maar de zelfstandige medewerker zelf het beroep van architect uit en blijft de medewerker ook zelf persoonlijk aansprakelijk.
- Via een Laruelle-vennootschap. Deze vennootschap moet voldoen aan de Laruelle-voorwaarden. Dat betekent onder meer dat meer dan 50% van de bestuurders en aandeelhouders architecten moeten zijn die ingeschreven zijn op de tabel van de Orde en dat de vennootschap zelf ook op die tabel moet zijn ingeschreven. In dat geval is het de Laruelle-vennootschap die de taak van architect uitoefent en die ook de aansprakelijkheid zal dragen.
Schijnzelfstandigheid?
Wanneer een zelfstandige medewerker via zijn of haar vennootschap werkt, moet er inderdaad een nieuw contract worden opgesteld tussen het kantoor en de vennootschap. Daarbij is het belangrijk om rekening te houden met de regelgeving rond schijnzelfstandigheid. Een contract op zich is daarbij nooit doorslaggevend: de RSZ en de arbeidsrechtbanken kijken steeds naar de totaliteit van de arbeidsrelatie. Belangrijke criteria zijn onder andere:
- de wil van de partijen en de contractuele vormgeving;
- de vrijheid van de zelfstandige om werktijd en werk zelf te organiseren;
- het bestaan van hiërarchische controle of een gezagsverhouding.
Een aandachtspunt is dat een verbod op vervanging of het verplicht persoonlijk uitvoeren van de opdracht door een bepaalde persoon kan wijzen op schijnzelfstandigheid. Een formulering zoals “medewerker X of iemand met gelijkwaardige competenties” is daarom juridisch risicovol, omdat dit erop wijst dat het contract intuitu personae is gesloten.
Een veiligere aanpak is om te werken met objectieve omschrijvingen van kwalificaties in combinatie met een goedkeuringsrecht voor de opdrachtgever. Daarmee blijft de autonomie van de vennootschap intact, terwijl er toch waarborgen zijn voor de kwaliteit van de dienstverlening.
Bijvoorbeeld:
“De Opdrachtnemer informeert Opdrachtgever voorafgaand schriftelijk welke architect(en) de werkzaamheden zullen uitvoeren. Deze architect(en) dienen ingeschreven te zijn op de tabel van de Orde van Architecten en te beschikken over minimaal [X] jaar ervaring [+ zo nodig specifieke materie toevoegen]. Opdrachtgever heeft het recht binnen 5 werkdagen gemotiveerd bezwaar aan te tekenen indien de voorgestelde architect niet voldoet aan de noodzakelijke kwalificatievereisten.”