Vernieuwend concept? Zo vraag je een subsidie aan als architect

Subsidiedatabank en advies

FIT, PAF, Interreg, EFRO, COOCK, Living Lab, kmo-portefeuille, … De laatste jaren zijn er steeds meer subsidies, financieringsmogelijkheden en fiscale voordelen voor ondernemingen en zelfstandigen die aan vernieuwing willen werken.

Om het juiste kanaal te vinden voor innovatieve ideeën, ondernemersplannen en onderzoeksprojecten, heeft VLAIO een uitgebreide subsidiedatabank uitgebouwd.

VLAIO stelt bovendien kosteloos bedrijfsadviseurs ter beschikking die (bij voorkeur) in een vroeg stadium meedenken over mogelijke subsidiëring of financiering.

Je kunt er ook terecht voor begeleiding bij het opbouwen van een degelijk aanvraagdossier.

Ben je bezig met een ‘verschaalbaar’ ontwerpconcept dat acute maatschappelijke problemen tackelt? Of wil je een nieuw milieuvriendelijk bouwproduct ontwikkelen? Ook voor architecten is het zinnig een ‘subsidiereflex’ te ontwikkelen. Lees verder als je wil weten welke specifieke activiteiten in het verleden al subsidiëring konden genieten en hoe jij steun kan zoeken voor jouw idee.

Financiering of subsidie?

Steunmaatregelen kunnen ruwweg in drie soorten opgedeeld worden.

1. Subsidies

Subsidies worden zeer thematisch uitgeschreven en op verschillende overheidsniveaus. Sommige subsidies zijn terugkerend en hebben vaste publicatiemomenten doorheen het jaar, anderen zijn eenmalig. Het overzicht dat je via de subsidiedatabank van VLAIO terugvindt, dekt alle belangrijkste subsidies en financieringsmaatregelen van de provinciale, Vlaamse, federale en Europese overheden. Als ondernemer actief in Vlaanderen (in hoofd- of bijberoep, tenzij anders vermeld) heb je bijgevolg één aanspreekpunt.

De subsidiedatabank van VLAIO verwijst ook door naar de verschillende culturele subsidies van het Kunstendecreet, voor de professionele kunsten (waaronder architectuur en vormgeving). Verregaand advies over de subsidiemogelijkheden en ondersteuning bij de dossiersamenstelling kun je als architect verkrijgen bij het Vlaams Architectuurinstituut.

2. Financieringsmogelijkheden

Financieringsmogelijkheden zijn er voor alle ondernemingen en zijn bijgevolg sector- en themaonafhankelijk. Ze worden verleend door de PatricipatieMaatschappij Vlaanderen (PMV), en zijn tevens opgenomen in de subsidiedatabank van VLAIO. Ook voor advies kun je bij VLAIO terecht.

Als er een financieringsconflict of -probleem zou ontstaan, kun je bemiddelingssteun inwinnen bij de Vlaamse Kredietbemiddelaar.

3. Fiscale steunmaatregelen

Naast subsidies en financiering bevat de subsidiedatabank ook fiscale steunmaatregelen voor ondernemers die door de FOD Financiën worden verleend, zoals de innovatieaftrek, de investeringsaftrek en de verhoogde kostenaftrek. Ook deze maatregelen zijn terug te vinden in de subsidiedatabank van VLAIO.

Cumuleren?

Sommige doorgroeitrajecten kunnen aanspraak maken op een cumulatie van verschillende soorten steunmaatregelen. Doordat VLAIO de adviesverlening bundelt, kunnen zij bij complexere dossiers helpen gunstige combinaties te vinden.

Waarvoor zijn de steunmaatregelen?

Elke maatregel stelt eigen voorwaarden aan de inschrijvers. De vraag voor wie ze van toepassing zijn, is dus moeilijk eenduidig te beantwoorden. Net daarom is het nuttig te informeren bij de VLAIO-bedrijfsadviseurs. Hieronder vind je alvast een aantal voorbeelden van activiteiten die voor jou als architect herkenbaar zijn, en die in het verleden al op steunmaatregelen konden beroepen. Andere voorbeelden vind je terug via de ondernemersverhalen op de website van VLAIO.

Verschaalbare ontwerpconcepten

Denk bijvoorbeeld aan onderzoeksprojecten die gericht zijn op ingrepen aan onroerend erfgoed, typemodellen voor betaalbaar (samen)wonen of typeaanpak voor duurzame wijkrenovaties.

Voorbeeld van een afgerond subsidieproject:
Labland vzw en woonmaatschappij Dimensa ontwikkelden het gemeenschappelijke renovatieconcept 'Coöperatieve buren' en konden dankzij de subsidie ‘woongelegenheden voor kwetsbare doelgroepen’ van de provincie Oost-Vlaanderen gratis architecturale voorstudies aanbieden aan buren die samen op een kostenefficiënte manier duurzaam willen renoveren.

Bouwobjecten of -producten

Er is ook financiële steun te vinden voor de ontwikkeling van duurzame bouwproducten of gebouwgerelateerde gebruiksobjecten. Denk hier bijvoorbeeld aan duurzaam deurbeslag of akoestische elementen uit agrarische reststromen, as-a-service producten, …

Voorbeeld van een afgerond subsidieproject:
Voor de ontwikkeling van as-a-service binnenwandsystemen viel JUUNOO (toen nog een start-up) onder de voorwaarden van een VLAIO-ontwikkelingsproject.

Bouwtechnische innovatie

Onderzoeksprojecten die pionierswerk willen doen op (bouw)technisch vlak.

Voorbeeld van een afgerond subsidieproject:
De bewoners van Cohousing Jean in Gent kregen steun via de Blue Deal van VLAIO om voor het eerst een grijswaterrecuperatiesysteem toe te passen op niveau van een kleinschalig huizencomplex.

Uitbouw of overname van een onderneming

Uitbouwen van een onderneming kan bijvoorbeeld gaan over de omzet van een eenmanszaak naar een vennootschap, het aanwerven van je eerste medewerkers, maar evengoed over de (thematische) professionalisering van het kantoor en de medewerkers, waarmee je je kan onderscheiden in de markt. Het kan ook gaan over investeringen die noodzakelijk zijn om je in regel te kunnen stellen met specifieke (nieuwe) wetgeving. Bij de overname van een architectenkantoor zijn er financieringsmogelijkheden boven op de lening bij de bank.

Voorbeeld van een afgerond subsidieproject:
Voor de doorontwikkeling van het Japanse paal-en-balksysteem naar de Belgische context kon WOODinc de verkregen kmo-groeisubsidie deels aanwenden om de expertise van Bureau Bouwtechniek en architectenbureau Atelier Noest in te winnen. Zij deden bijkomende studies naar architecturaal draagvlak en de bouwtechnische aspecten.

Voorbeelden van lopende steunmaatregelen:

• Via de kmo-portefeuille kun je steun krijgen voor opleidingen (kostprijs minstens 100 euro) of advies (kostprijs minstens 500 euro) binnen allerhande thema’s. Ook NAV is erkend dienstverlener.
• Wanneer je bij de bank onvoldoende kunt lenen om de overname van een ander architectenkantoor te financieren, kan PMV bijspringen volgens de formule van de achtergestelde lening. Bij een faillissement zal de bank altijd eerst terugbetaald worden en daarna pas PMV. Maak de bank attent op deze mogelijkheid tot cofinanciering.
• Heb je een lening nodig voor bepaalde investeringen, maar krijg je de bank niet overtuigd? PMV kan borg staan tot een bepaald percentage. Als de bank dit zelf niet voorstelt, kun je hen hierop attent maken.

Projectontwikkeling

Als je naast architectuur ook met projectontwikkeling bezig bent.

Voorbeeld van steunmaatregelen:
PMV beschikt over een vastgoedtak voor investeringen in maatschappelijk relevante projecten waar nood is aan herbestemming. Ze ondersteunen bij de opmaak van een haalbaar businessplan. Enkele projecten die in het verleden steun kregen zijn de Handelsbeurs in Antwerpen en het Vlaams Instituut voor Biotechnologie in Zwijnaarde. Projecten met monumentwaarde, strategische brownfieldontwikkeling of andere programmatorisch relevante projecten kunnen in aanmerking komen.

Hoe win je advies in?

Je hebt een idee en hebt al eens op een aantal kernwoorden in de subsidiedatabank gezocht, maar bent niet zeker wat op jou van toepassing is? Via deze kanalen kun je gratis advies op maat verkrijgen:

• Om te checken op welke financieringsmaatregelen je aanspraak maakt, kun je online de stappen doorlopen van het financieringskompas.
• Voor een eerste verkennend gesprek over mogelijke steunmaatregelen, kun je aansluiten op een van de maandelijkse online contactdagen van VLAIO. Schrijf je op voorhand online in voor een persoonlijk gesprek van een halfuur.
• Voor gratis begeleiding op maat kun je rechtstreeks contact opnemen met een van de VLAIO-bedrijfsadviseurs of FINMIX-financieringsexperts.