DIGITALE TOOLS ALS PRAKTISCHE HULP

Vanaf 1 december 2025 worden twee digitale hulpmiddelen beschikbaar via de website van het Departement Omgeving. Later zullen ze worden geïntegreerd in het Omgevingsloket.

  • Project-m.e.r.-plichttool: hiermee bepaal je welke bijlage en welke rubriek op jouw project van toepassing zijn. Zo zie je snel of je een MER moet opstellen, een project-m.e.r.-screening moet uitvoeren of niet MER-plichtig bent.
  • Project-m.e.r.-screeningstool: deze toepassing onderzoekt per discipline en relevante effectgroep of er aanzienlijke milieueffecten kunnen optreden. Na invulling genereert ze een conclusiepagina die rechtstreeks kan worden opgeladen in het Omgevingsloket.

Het gebruik van de tools is niet verplicht, maar ze bieden een meerwaarde bij het voorbereiden van een dossier.

Check de tools zeker al eens op 1 december. Hopelijk werkt alles naar behoren, maar we weten dat er aanvankelijk weleens bugs opduiken bij (overheids)tools. Die meld je dan best bij het Departement Omgeving

Ook NAV volgt dit nauw op.

WAT WIJZIGT ER IN DE PROCEDURE?

De vroegere mogelijkheid om via een gemotiveerd verzoek de ontheffing van de project-MER-plicht te vragen, verdwijnt volledig.

Voor de projecten die onder de screeningsbijlage vallen, moet de initiatiefnemer voortaan via een project-m.e.r.-screening aantonen of er aanzienlijke milieueffecten zijn. De project-m.e.r.-screening neemt daarmee de rol over van de vroegere ontheffingsprocedure als instrument om te onderbouwen of een project al dan niet aanzienlijke milieueffecten heeft.

Bijlage II van het oude besluit verdwijnt. Enkel Bijlage I (van rechtswege MER-plichtige projecten) en de screeningsbijlage (projecten waarvoor altijd een screening moet gebeuren) blijven behouden.

Het nieuwe Vlaams Expertisecentrum m.e.r. (VECM) krijgt een ondersteunende rol: het biedt richtlijnen en sjablonen aan.

Het nieuwe MER-platform is nog in ontwikkeling en zal op 1 december nog niet beschikbaar zijn. Zolang het niet operationeel is, verlopen aanmeldingen via een tijdelijke module op de website van het Departement Omgeving.

WAT BETEKENT DIT VOOR DE ARCHITECT?

De werkwijze blijft herkenbaar, maar wordt eenvoudiger, transparanter en digitaler.

  • Voor kleinere projecten (renovaties of eengezinswoningen) zal de screening doorgaans volstaan om aan te tonen dat er geen MER nodig is.
  • Voor grotere of complexere projecten (meergezinswoningen, kantoren, scholen, industrie) kan de screening uitwijzen dat een project-MER verplicht is.

De nieuwe digitale tools helpen daarbij om sneller en consistenter te beoordelen of milieueffecten relevant zijn, zonder bijkomende administratie.

OVERGANGSREGELING

Project-MER-aanmeldingen die vóór 1 december 2025 worden ingediend, volgen de huidige procedure.

Vanaf die datum geldt automatisch het nieuwe kader.

Lopende ontheffingsprocedures kunnen nog worden afgerond. Een goedgekeurde ontheffing kun je ook na 1 december 2025 nog toevoegen aan je vergunningsaanvraag. Nieuwe verzoeken tot ontheffing kun je na die datum niet meer indienen.

MEER INFORMATIE

Alle officiële informatie over de nieuwe m.e.r.-regelgeving, het VECM, het vernieuwde MER-platform en de digitale tools vind je bij het Departement Omgeving.

Op onze hoede

Er blijft nog veel 🚧 under construction , wat onduidelijkheid met zich meebrengt. We betreuren dit uitstelgedrag en volgen de ontwikkelingen op de voet.

Als deze nieuwe regeling uiteindelijk leidt tot meer duidelijkheid en efficiëntie, zoals de overheid belooft, is dat uiteraard positief. Intussen blijven we druk uitoefenen op het Departement Omgeving om te voorkomen dat dit uitmondt in een tweede stikstofdebacle, met eindeloze bijsturingen.

Wim

Arch. Wim Verschueren

Adviseur studiedienst

NAV