Je denkt misschien dat je je stress en onzekerheid goed kan verbergen. Maar klanten, aannemers en zelfs collega’s pikken het toch op. Soms bewust, vaak onbewust ...

En dat heeft gevolgen. Als jij twijfelt, voelen zij dat. Klanten gaan sneller onderhandelen in plaats van je ereloonvoorstel goed te keuren. Een aannemer op de werf neemt je minder serieus. Of een potentiële klant besluit om toch nog andere architecten te contacteren.

Zolang jij jezelf niet zelfzeker voelt en dat uitstraalt, zal je dezelfde problemen ondervinden.

Kan ik zelfvertrouwen kweken?

De vraag die veel starters bezighoudt: “Hoe krijg ik meer zelfvertrouwen? En hoe kom ik zelfzeker over?”

Voor starters is dit lastig. Je hebt nog geen jarenlange ervaring of successen die je vanzelf rust geven. Loopt het even niet, dan klinkt dat stemmetje in je hoofd des te luider: “Kan ik dit wel? Zal ik het niet verpesten? Gaan ze me wel serieus nemen?”

Hoe doorbreek je die vicieuze cirkel?

Begin bij jezelf: kijk naar de taken waar je je wél zelfzeker bij voelt. Misschien een grondplan uitwerken of creatief concept bedenken. Waar komt dat zelfvertrouwen vandaan?

Het ontstaat meestal in 2 stappen:

WETEN wat je aan het doen bent, waarover je het hebt of hoe je kan reageren (dat kan je leren).
ACTIE ONDERNEMEN en zo merken dat je het effectief kan. Dat geeft je het bewijs dat je het kan en creëert een positief momentum (dat moet je zelf doen).

Laten we dat concreet maken met drie herkenbare situaties:

Het kennismakingsgesprek: van een geforceerde pitch naar een fijn gesprek

Ik dacht vroeger altijd dat “jezelf verkopen” enkel was weggelegd voor vlotte praters met veel zelfvertrouwen. Wat ik zelf absoluut niet was! Gelukkig heb ik ondertussen geleerd dat het ook anders kan.

Net als ik, denken veel starters dat een kennismakingsgesprek draait om jezelf verkopen. Je verzamelt referentiebeelden, oefent een pitch en hoopt overtuigend genoeg te zijn. Resultaat: stress, klamme handen en vaak te veel praten.

Maar klanten willen vooral voelen dat jij hen begrijpt. Dat jij snapt wat hun droom is, waar hun zorgen zitten en dat jij hen door het bouwproces kan loodsen. Dat wekt vertrouwen, veel meer dan een blinkend portfolio.

Wat je wél moet doen? Luisteren en vragen stellen. Focus op de mensen voor je, zo vergeet je je eigen zenuwen en kom je veel rustiger en zelfzekerder over.

En nog een kleine insider tip: Er bestaat een eenvoudige gespreksstructuur die je kan volgen – het leidt me te ver om dit hier uit te doeken te doen -, waardoor je weet wat te doen van begin tot eind. Zo overtuig je mensen om met jou te werken, ook zonder veel ervaring én zonder het laagste ereloon te vragen. Met zo’n houvast stapel je sneller successen op en groeit je zelfvertrouwen vanzelf.

Een correct ereloon durven vragen én de opdracht binnenhalen

Een goed kennismakingsgesprek gehad? Dan komt het spannende moment: je ereloon berekenen en voorleggen aan de klant. Je hebt er misschien nachten van wakker gelegen, alles berekend, gewikt en gewogen. Maar net op het moment dat je het moet presenteren, slaat de twijfel toch weer toe. “Wat als ze het te duur vinden? Moet ik misschien toch nog wat van mijn prijs afdoen?”

De eerste stap is weten wat een correct ereloon is. Dat is geen nattevingerwerk of zomaar een percentage. Een correct ereloon berekenen, kan en moet je leren. Zodra je weet dat je prijs klopt, sta je veel steviger in je schoenen.

De tweede stap is weten hoe je omgaat met reacties. Want klanten reageren soms dat ze het genoemde bedrag (te) duur vinden. Dat hoeft geen afwijzing te zijn. Vaak betekent het dat ze nog twijfels hebben of zich zorgen maken over hun budget.

Onthoud dit: een bezwaar is geen “nee”. Het is gewoon een teken dat er nog vragen of onzekerheden zijn die jij kan wegnemen. Als jij weet hoe je dat doet, voel je je zelfzeker en straal je dat ook uit.

Op de werf: wat als je iets niet weet?

De grootste angst van starters: een aannemer stelt een technische vraag en jij weet het antwoord niet. Het angstzweet breekt je uit en het liefst zou je gewoon verdwijnen.

Maar wees gerust: niemand weet alles. Ook ervaren architecten lopen nog tegen nieuwe situaties aan. Zelfvertrouwen betekent niet dat je overal een pasklaar antwoord op hebt, wel dat je weet hoe je ermee omgaat.

Er is één gouden regel: nooit liegen. Doen alsof en iets beweren waarvan je niet zeker bent, is hét recept voor problemen.

Wat je wél kan doen?

Ik geef je 3 concrete voorbeeldzinnen die je kan gebruiken als je het antwoord (nog) niet weet:

“Ik denk …, maar laat me dit eerst nakijken voor de zekerheid. Dit is te belangrijk, hier kunnen we ons geen fouten bij permitteren.”
“Dat is inderdaad een moeilijk geval. Hoe zou jij dit aanpakken?”
“Heel eerlijk, dat kan ik zo niet meteen zeggen. Laat me dit even uitzoeken en dan kom ik er snel op terug.”

Laat je niet uit het lood slaan als je even iets niet weet. Reageer gewoon heel rustig en professioneel. Niemand zal daar bedenkingen bij hebben. (En nadien mag je je archi-bestie bellen om te ventileren en raad te vragen. Dat blijft gewoon tussen jullie.)

Zelfvertrouwen zit niet in je DNA, het is een vaardigheid

Je hoeft geen tien jaar ervaring te hebben om je zelfzeker te voelen en zo ook over te komen. Zelfvertrouwen is geen gave, het is een vaardigheid. Iets dat je kan opbouwen.

Of het nu gaat over bovenstaande situaties of iets helemaal anders gaat: er zijn altijd manieren om snel meer vertrouwen te krijgen. Dat is gewoon een kwestie van oefening, kennis en de juiste handvatten.

Durf hulp te vragen en weet: je bent niet alleen met je twijfels. Elk succes, hoe klein ook, bouwt je fundament verder op. En voor je het weet, merk je dat je je écht zelfzeker voelt in je rol als architect.