De Orde van Architecten kwam de afgelopen maanden in het nieuws met berichten over chaos, personeelsverloop en een groeiende kloof met het werkveld. ‘Samen in de afgrond’, kopte De Morgen. Een geloofwaardig plan om daaruit te kruipen? Dat kan de Orde niet voorleggen. Wél werd beslist om de bijdragen voor architectenvennootschappen op te trekken met 50 euro.
Dit bedrag ligt gelukkig een stuk lager dan wat er aanvankelijk circuleerde. Onze petitie, massaal ondertekend door 3.700 architecten, heeft die plannen duidelijk afgeremd. Maar fundamenteel blijft die verhoging onaanvaardbaar. Je krijgt als architect een factuur, zonder enige garantie op beterschap.
Meer betalen voor minder kwaliteit, dus. Pas die logica toe in de reële bouwwereld, en je hangt je helm aan de wilgen.
Geen bezwaar tegen bijdragen, wel tegen verkeerd gebruik
Begrijp ons niet verkeerd, NAV is niet tegen financiering van de Orde. We geloven juist in het belang van een sterke, onafhankelijke instantie die de kwaliteit en integriteit van het beroep bewaakt. Dat de sector zichzelf reguleert, is een waardevol principe.
Maar het systeem werkt alleen als de focus juist zit. En daar loopt het mis.
De Orde investeert steeds meer tijd en middelen in taken die buiten haar wettelijke opdracht vallen: belangenverdediging en communicatiecampagnes los van haar missie, commerciële ledenvoordelen, ... Het zijn initiatieven die thuishoren bij beroepsverenigingen, niet bij een toezichthoudend orgaan.
Bovendien ontbreekt elke heldere onderbouwing. Ondanks de wettelijke verplichting deelt de Orde haar bestuursdocumenten niet. Ook de begroting blijft achter slot en grendel. Waar het geld naartoe gaat? Onbekend. Wat er nodig is om haar kerntaken goed uit te voeren? Evenmin duidelijk.
Wat wél werkt
De Orde moet terug naar de basis: stages goed organiseren, duidelijke deontologische regels uitwerken en handhaven, en het beroepsregister actueel houden. Dat zijn haar kerntaken, en die moeten prioriteit krijgen.
Alles wat daarvan afleidt, moet stopgezet worden. Tegelijk moet de Orde evolueren richting een modern instituut met een transparante, efficiënte structuur die het vertrouwen van de sector waard is. Vandaag voelt die werking te vaak aan als traag, te diffuus. Architecten verwachten terecht meer.
En nee, dit los je niet op met een heksenjacht. In onze contacten zien we wel degelijk goede wil bij mandatarissen en medewerkers. Maar die mensen zitten gevangen in een log systeem, waarin elke voorzitter vooral de puinhoop van zijn voorganger mag opruimen, zonder de ruimte om écht te hervormen. Wat nodig is, is politieke moed.
Dit stopt niet hier
NAV gaat binnenkort in overleg met minister van Zelfstandigen Eléonore Simonet. Dankzij de massale steun uit het veld kunnen we de druk opvoeren. Niet omdat we tegen de Orde zijn, maar omdat we geloven in wat de Orde zou kúnnen zijn: een adequaat kompas voor het beroep.
Dan moet het roer wel om.
